Mogelijke late gevolgen van borstkanker of de behandeling ervoor; een overzicht.

Een grootschalig onderzoek uitgevoerd door Nivel en IKNL

Borstkanker is bij vrouwen de meest voorkomende tumorsoort. Eén op de 7 vrouwen wordt gedurende haar leven gediagnostiseerd met borstkanker. In 2018 zijn er in Nederland 14.882 vrouwen met (invasieve) borstkanker gediagnosticeerd. Er waren op 1 januari 2018 131.383 vrouwen die in de afgelopen 10 jaar de diagnose borstkanker hadden gekregen en nog in leven zijn.  (cijfersoverkanker.nl; IKNL).

Tot op heden is er weinig bekend over de kans op late effecten als gevolg van borstkanker of de behandeling ervan voor specifieke leeftijdsgroepen, voor specifieke behandelingen of combinatie van behandelingen, en voor de effecten op lange termijn. Dit is nu uitgezocht uitgezocht in een cohort van ruim 11.000 vrouwen met borstkanker die tot 15 jaar na de diagnose zijn gevolgd. De resultaten zijn samengevat in een overzichtelijke tool.

Dit zijn de eerste resultaten van een grootschalig onderzoek om het voorkomen van effecten van borstkanker of de behandeling voor borstkanker te schatten. Het betreft klachten en problemen waar vrouwen met borstkanker vaker voor naar de huisarts gaan dan vrouwen van dezelfde leeftijd zonder borstkanker. Dit betekent niet dat elke vrouw met borstkanker ook daadwerkelijk deze klachten of problemen gaat krijgen. De tool geeft een kans aan die is gebaseerd op een groep patiënten.

De komende jaren zal de incidentie van borstkanker waarschijnlijk toenemen. Hiervoor zijn twee redenen. Als eerste de vergrijzing, mensen worden steeds ouder. Als we alleen naar de vergrijzing kijken  wordt het aantal nieuwe gevallen van borstkanker bij vrouwen in 2040 geschat op 15.600 (KWF 2011). Hierbij moet worden opgemerkt dat dit een schatting uit 2011 is op basis van gegevens tot 2007. Recentere schattingen zijn niet beschikbaar. Ten tweede zijn bijna alle risicofactoren voor borstkanker de laatste jaren in ongunstige zin veranderd. Vrouwen krijgen minder en later kinderen, geven minder vaak borstvoeding, komen vroeger in de puberteit, hebben vaker overgewicht, een hogere alcoholconsumptie en minder lichaamsbeweging.

Hoewel precieze schattingen ontbreken, zal de prevalentie van borstkanker naar alle waarschijnlijkheid ook stijgen. Ten eerste omdat, zoals hierboven uitgelegd, er meer vrouwen de diagnose borstkanker krijgen. En ten tweede omdat de 10-jaars-overleving van vrouwen met borstkanker de afgelopen jaren flink is verbeterd. Dit komt vooral doordat de borstkanker vroeg wordt ontdekt door onder andere de screening in combinatie met  nieuwe, effectievere behandelmethodes. Hierdoor zullen vrouwen met borstkanker langer in leven blijven en langer de tijd hebben om late effecten te ontwikkelen of te leven met deze late effecten.

Mocht u vragen hebben rondom uw klachten of gezondheid, neem dan contact op met uw huisarts of behandelaar. Ook kunt u samen met uw huisarts of behandelaar de resultaten bespreken. Mocht u vragen hebben, neemt u dan contact op met

Dr. Marianne Heins

Disclaimer:
Dit zijn de eerste resultaten van een grootschalig onderzoek waarin modellen zijn ontwikkeld om het voorkomen van late effecten van borstkanker te schatten. Deze modellen zijn nog niet gevalideerd in andere datasets.
Het betreft klachten waar vrouwen met borstkanker vaker voor naar de huisarts gaan. Dit betekent echter niet dat elke vrouw die borstkanker heeft gehad ook daadwerkelijk deze klachten ervaart. Bovendien kan dit huisartsbezoek ook ingegeven worden door ongerustheid. Maakt u zich zorgen over klachten die u heeft? Neem dan contact op met uw huisarts.